برنج از مهم‌ترین غلات و اقلام غذایی جهان است. نیمی از جمعیت جهان، به برنج به عنوان یک غذای اصلی وابسته هستند. هم‌اکنون «ده‌ها هزار نوع برنج» در جهان وجود دارد، اما این‌ها در دو زیرگونه کلی جای می‌گیرند. دو زیرگونه اصلی شامل برنج «جاپونیکا» با نام علمی Oryza sativa japonica و برنج «ایندیکا» با نام علمی sativa indica می‌شوند. در ايران ارقام برنج‌هايي كشت مي‌شود در هر دو زير گروه جاي مي‌گيرد اما برنج ايراني مرغوب و معروفي كه بيشتر در شاليزارهاي شمال برداشت مي‌شود زير گروه برنج sativa indica قرار دارد.
شواهد پیدایشی نشان می‌دهد که برنج از یک اهلی سازی در 8200 - 13500 سال پیش در دره رودخانه پرل چین سرچشمه گرفته است. بر اساس اسناد باستانشناسی برنج در دره رودخانه یانگ تسه در چین اهلی شده است. برنج از آسیای شرقی، به مناطق جنوبی تر و آسیای جنوبی و از آسياي غربي به اروپا و از اروپا توسط استعمارگران به آمریکا معرفی شد و مصرف آن به عنوان غذايي مطلوب و مقوي گسترش يافت.
برنج ايراني
طي ساليان طولاني كه برنج جايگاه ويژه‌اي در برنامه غذايي ملل جهان به خصوص در آسيايي پيدا كرد اين برنج ايراني بود كه با عطر، طعم و شكل منحصر به فرد خود پس از پخت، نام خود را به عنوان محصول ويژه ايران بر سر زبا‌ها انداخت.
در ايران در شهرهاي مختلف از شمال تا جنوب گونه‌هاي مختلف برنج كشت مي‌شود كه هر يك داراي ويژگي و خواص غذايي مخصوص به خود است اما استان مازندران با دارا بودن 239 هزار هکتار اراضی شالیزاری ، 38 درصد سطح زیر کشت و 42 درصد تولید کشور را به خود اختصاص داده و دارای رتبه اول در کشور است.
همچنین این استان با متوسط مالکیت 8 درصد هکتار، حدود 280 هزار بهره‌بردار و 880 هزار تن تولید برنج سفید، با احتساب سرانه مصرف 38 کیلوگرم برنج، غذای بیش از 23 میلیون نفر از جمعیت کشور را تأمین می‌کند. يكي از بهترين انواع برنج در استان مازندارن طارم و در استان گيلان هاشمي است. همچنين بهترين نوع برنج طارم در شاليزارهاي فريدون كنار كشت مي‌شود كه علت آن آب و خاك غني زمين‌هاي آبرفتي اين منطقه است.
كيفيت برنج ايراني
مي‌دانيم انواع برنج ايراني بسته به محل كشت و نوع آن كيفيت متفاوتي دارند. در ميان برنج هايي كه در ايران كشت مي‌شود برنج هايي كه در شمال كشور كشت مي‌شوند كيفيت بالاتري دارند. اما در شمال كشور نيز ارقام مختلفي از برنج كشت مي‌شود. برخي از ارقام برنج كه در شمال كشت مي‌شوند نسبت به ارقام ديگر كيفيت بالاتري دارند. همانگونه كه پيشتر به آن اشاره شده از جمله اين برنج ها برنج فريدون كنار در مازندران و برنج هاشمي در گيلان است.
برنج گلستان
شركت گلستان كه همواره بهترين محصولات غذايي را به شكل بسته بندي به بازار عرضه كرده است از سال1374 برنج طارم را از برترين شاليزارهاي شمال به سبد كلاي خود افزود و در حال حاضر آن را در بسته‌بندي‌هاي يك، 2.26، 4.5، 5 و 10 كيلويي به بازار عرضه مي‌كند. شالي‌هاي مرغوب پس از انتخاب و خريداري از كشاورزان به كارخانه فراوري و بسته‌بندي برنج گلستان (شركت صنايع غذايي پرديس) واقع در جويبار مازندران انتقال يافته و فرايند شاليكوبي و بسته‌بندي در آنجا بر روي آن انجام مي‌شود. در بين شاليزارهايي كه برنج گلستان در مازندران از آن تهيه مي‌شود، شايد شاليزارهاي فريدون كنار تنها يكي از شاخص‌ترين آن باشد كه بخشي از بهترين انواع توليد برنج گلستان را شامل مي‌شوند. شركت گلستان پس از انتخاب مرغوب ترين شالي‌هاي مازندران، فراوري و بسته بندي برنج را انجام و برنج ها را به بازار عرضه مي‌كند.
چرا برنج گلستان بهترين است
شركت گلستان در سه مرحله انتخاب شاليها، فراوري و بسته بندي از مجرب ترين كارشناسان و همچنين پيشرفته و به روز ترين دستگاه‌هاي موجود در دنيا استفاده مي‌كند.
انتخاب
انواع برنج مورد استفاده در توليدات گلستان به اين شرح است؛ 5 كيلويي زيپ كيپ گلستان طارم فريدون كنار، يك، 2.26، 4.5، 10 كيلو گرمي گلستان طارم مازندران كه شاليزارهاي منتخب و برتر انتخاب شده اند، هاشمي گلستان و پرديس از برترين شاليزارهاي گيلان انتخاب و توليد مي‌شوند. فرايند توليد برنج گلستان و پرد يس با بررسي كيفيت در آزمايشگاه پيشرفته و مجهز كارخانه فراوري و بسته بندي جويبار آغاز مي‌شود.
شالي‌هاي تاييد شده از سوي آزمايشگاه در ابتداي در دو مسير جدا از هم قرار مي‌گيرند در يك مسير اين شاليها براي ذخيره‌سازي به سيلوهاي بسيار بزرگ هدايت مي‌شوند و در آنجا با رعايت آخرين استاندارها تا زمان قرار گرفتن در خط توليد انبارش مي‌شوند. اما بخش ديگري از شالي‌هاي خريداري شده از كشاورزان مستقيما مراحل فراوري و توليد را پشت سر مي‌گذارند.
فراوري
پيش بوجاري: پس از آنكه تمامي جزئيات شاليها در آزمايشگاه مورد برسي قرار گرفت، شالي‌هايي كه تمامي شاخص‌هاي لازم را براي تبديل شدن به محصول نهايي گلستان داشتند به مرحله پيش بوجاري كه در آن انواع ناخالصي‌ها از شالي جدا مي‌شوند مي‌روند.
خشك كن: شاليها در دستگاه خشك كن قرار مي‌گيرند تا رطوبت شالي ها كاهش يابد سپس محصول يا وارد سيلوهاي بزرگ براي انبارش مي‌شوند و يا مستقيما وارد خط فرآوري مي‌شوند. در اين مرحله شاليها دوباره بوجاري مي‌شوند تا بخش ديگري از ساقه و ناخالصي‌هاي باقي مانده از آن جدا شود.
شن گيري: محصول در ادامه اين فراينده به داخل دستگاه شن‌گير مي‌رود تا شن يا سنگ ريزهاي درون محصول از آن خارج شود.
جدا سازي شلتوك: در مرحله بعد شلتوك شالي در دستگاه پوست كن جدا مي‌شود. شلتوك هاي جدا شده با استفاده از دستگاهي تحت عنوان «ميز جدا كننده» با خروج از خط اصلي آسيا مي‌شود و براي خوراك دام و طيور مورد استفاده قرار مي‌گيرد. برنج‌هاي قهوهاي باقي مانده به مرحله بعد مي‌روند و شالي‌هايي كه شلتوك آنها هنوز جدا نشده دوباره به پوست كن باز گردانده مي‌شود تا در نهايت تنها برنج قهوهاي از ميز جداكننده خارج شود.
برنج قهوهاي: پس از جدا سازي پوسته يا همان شلتوك از شالي، آنچه باقي مي‌ماند برنج قهوهاي نام دارد كه با توجه به فيبر بالاي آن داراي خواص غذايي فراوان و همچنين مفيد براي رفع برخي ناراحتي‌ها و امراض است. برنج قهوهاي با برند هاتي كارا به صورت بسته بندي شده به بازار عرضه مي‌شود.
سفيد كن: با برداشتن لايه نازكي از برنج قهوهاي در دستگاه «سفيد كن» محصول به برنج سفيد تبديل مي‌شود. دستگاه سفيد كن از دو دستگاه به صورت سري تشكيل شده‌اند و براي سالم ماندن و خرد نشدن دانه‌هاي برنج، لايه برداري در دو مرحله انجام مي‌شود. سبوس برداشته شده از روي دانه‌هاي برنج قهوهاي براي مصارف انساني، خوراك دام و طيور و آبزيان بسته بندي مي‌شود.
پرداخت نهايي: برنج‌هاي سفيد به دستگاه «پوليشر» مي‌روند تا دانه‌ها از طريق اصطحكاك حال از عمل مالش به يكديگر پرداخت شوند و محصول درخشان و صاف به دست آيد. در اينجا فرايند شاليكوبي به پايان مي‌رسد اما محصول همچنان براي آماده مصرف شدن مسير و زمان طولاني را در پيش رو دارد.
جداسازي برنج‌هاي سالم از شكسته: دانه‌هاي برنج پس از خروج از دستگاه پوليشر از دستگاه «الك مكعبي» عبور مي‌كنند و دانه‌هاي خيلي ريز كه به دانه مرغي معروفند از دانه‌هاي درشت و سالم جدا مي‌شوند. دانه مرغي‌ها براي مصارف خوراك طيور و آبزييان بسته‌بندي مي‌شوند و مابقي به دستگاه سايز بندي وارد مي‌شوند.
جداسازي برنج‌هاي غير استاندارد از برنج‌هاي سالم: دانه‌هاي سالم و شكسته برنج در دستگاه «سايزبندي» از يكديگر جدامي‌شوند و در انتهاي اين مرحله نيز دانه‌هاي شكسته يا نيم دانه از دانه‌هاي سالم جدا و بسته بندي مي‌شوند. برنج هاي سالم نيز به دستگاه كالر سورتكس هدايت مي‌شوند.
اختلاط گيري، كالرسورتينگ: دانه‌ها بر اساس رنگ برنج سالم جداسازي مي‌شوند و هر دانه‌اي كه رنگ طبيعي برنج را نداشته باشد از محصول خارج مي‌شود. در پايان اين مرحله برنج كاملا سفيد، يكدست، سالم و بدون هيچگونه ضايعاتي آماده شده است. اما اين برنج هنوز براي مصرف نهايي و پخت آماده نيست.
كيسه‌گيري و نگهداري: برنج‌ها بسته به نوع محصول از يك تا چهار ماه زمان نياز دارند تا اصطلاحا كهنه و آماده براي مصرف شوند در واقع در اين زمان برنج به بهترين شرايط براي پخت مي‌رسد. از اين رو برنج كيسه گيري شده و درشرايط خاصي در دما و رطوبت ثابت و مشخصي نگه داري مي‌شوند.
آزمايش پخت: برنج‌هاي آماده شده معمولا هر 10 روز يك بار به صورت آزمايشي پخته مي‌شوند. برنج هايي كه به شرايط مطلوب مصرف برسند به سمت مرحله بسته‌بندي هدايت مي‌شوند. در اين قسمت برنج‌هايي كه كيفيت استاندارد پخت را نداشته باشند به هيچ وجه به مرحله بسته بندي و در نهايت سبد محصولات گلستان نخواهند رسيد.
مرحله بسته بندي: دستگاه بسته بندي يك دستگاه تك مرحله‌اي است برنج‌هاي آماده مصرف در اوزان مختلف و در سه نوع بسته‌بندي استاندارد و با كيفيت گلستان بسته بندي به بازار عرضه مي‌شوند.
محصولات برنج گلستان زير 5/4 كيلو شامل يك، 250/2 و 50/4 كيلو گرمي در بسته بندي‌هايي با جنس پلي اتيلن به بازار عرضه مي‌شود.
همچنين بسته بندي‌هاي 10 كيلويي برنج گلستان در دو جنس پلي پرو پيلن وNon wonen به بازار عرضه مي‌شود.
مزيت برنج گلستان نسبت به ساير محصولات
شايد بتوان دقت و وسواس بسيار در توليد و مراحل مختلفي كه در بالا به آن اشاره شد را مهمترين مزيت برنج گلستان نسبت به ساير برنج ها كه با روش هاي سنتي و يا بدون دقت بسيار در انتخاب و يكدستي و در نهايت فراوري توليد مي‌شوند دانست. از همين روست اگر يك مشت از برنج گلستان كه با بسته بندي بهداشتي و تاريخ مصرف در بازار موجود است را با يك مشت از برنج هاي ديگر موجود در بازار مقايسه كنيم متوجه مي‌شويم كه برنج گلستان تا چه اندازه تميز، شفاف، يكدست و بدون ناخالصي و يا بدون برنج‌هاي خرد و يا نيم دانه است.
يك نواختي كيفيت در برنج ايران موضوع مهمي است. شركت گلستان در حقيقت با استفاده از سيستم كنترل كيفيت دقيق و پيشرفته‌اي كه دارد از شالي تا محصول نهايي، برنج ها را به گونه اي فراوري و انتخاب مي‌كند كه به سطح انتظار مشتريان رسيده باشد. در واقع در گلستان تنها محصولاتي كه اين شاخص را داشته باشند به مرحله بسته بندي مي‌رسند. از اين رو مصرف كنندگان برنج گلستان همواره محصولي با سطح كيفي بالا و در عين حال ثابت را دريافت مي‌كنند.